TÜP GAZ (LPG)
Tanım
LPG (liquiefied
petroleum gas - sıvılaştırılmış petrol gazı çoğunlukla 3 ve 4 karbonlu (C3 ve
C4) hidrokarbonları içeren ve düşük basınçlarda sıvılaşabilen gazları
tanımlamakta kullanılan bir terimdir. Doğal haliyle LPG renksiz, kokusuz,
toksik özelliği bulunmayan bir maddedir. Havadan daha yoğundur ve basınç
altında sıvı halde depolanır. Kaçak oluşması durumunda kolayca fark edilmesi
için içerisine kokulandırıcılar eklenerek kullanıma sunulur. Evsel, ticari ve
endüstriyel yakıt olarak kullanımının yanısıra otogaz adi altında binek
taşıtlarında kullanım alanı bulmaktadır. Ayrıca kullandığımız sprey kutuları
içerisinde itici gaz olarak LPG kullanılmaktadır.
KİMYASAL BİLESİM
LPG propan (C3H8) ve bütan (C4H10)
gazlarının yanısıra kokulandırma amacıyla düşük miktarda etil merkaptan (etan
tiol) veya benzeri kükürtlü bileşikler içerir. Ülkemizde kullanıma sunulduğu
sekliyle (tüpgaz ve otogaz olarak) LPG hacimce % 30 propan ve % 70 bütan
içerir. Dökmegaz olarak konutlara ve endüstriye pazarlanan LPG ise ticari
saflıkta propan içermektedir.
LPG KULLANIM EMNİYETİ
LPG yüksek derecede yanıcı bir maddedir
ve atmosferik koşullara maruz kaldığında hızla patlayıcı hava - hidrokarbon
karışımı oluşturur. LPG buharı havadan ağırdır. Yoğunluk farkı ve hava hareketi
ile kaynağından uzaklaşarak açik alanlarda düşük kodlu bölgelerde, evlerde ise
alt katlarda birikebilir.
LPG sistemlerinde oluşabilecek sıvı
sızıntıları büyük hacimlerde yanıcı ve patlayıcı gaz karışımları oluşturabilir
(yaklaşık olarak 1 birim hacim LPG
(sivi) 250 birim hacim gaz oluşturur). LPG sıvısı deri veya göz ile temas
ettiğinde soğuk yanıkları oluşur. Yüksek konsantrasyonda LPG buharını kısa
süreli dahi olsa solumak baygınlığa ve/veya ölüme sebep olabilir. LPG buharının
solunması burun ve boğazda tahrişe, basarisi ve mide bulantısına, kusmaya, bas
dönmesine ve bilincin bulanmasına sebep olabilir. Kapalı veya havalandırması
iyi olmayan ortamlarda LPG buharı bayılmaya ve boğulmaya sebep olabilir.
·
Evlerde ve is yerlerinde
kullanılan LPG ülkemizde gövdesi iki veya üç parçanın birbirine kaynaklanması
ile elde edilen tüpler içerisinde tüketime sunulmuştur. 2 (kamp tipi), 12 (ev
tipi), 24 (ticari) ve 45 (sanayi) kg' lik tüpler TS 55 normlarına uygun olarak
imal edilirler.
·
TS 55 normlarına göre imal edilen
tüplerin minimum patlama basıncı 80 bar olmalıdır (dolu bir tüpün iç basıncının
4-5 bar mertebesindedir). Tüpün çelik gövdesinin patlaması için uzun süreli
olarak yüksek sıcaklık ile temas etmesi gereklidir.
·
Günlük konuşma dilinde tüp
patlaması olarak bilinen olay, tüpten sızan gazin kapalı bir ortamda alev veya
kıvılcım ile karsılaşarak patlamasından ibarettir.
·
Tüp gaz zehirlenmesi terimi ise
iki farkli olayı anlatmak için kullanılır: 1) Havadan ağır olan gazin kapalı
yerde birikmesi ile oksijensiz kalmak, 2) kapalı hacimlerde yanma sirasında
oksijenin tamamına yakının tüketilmesiyle oksijensiz kalmak ve yetersiz oksijen
sebebiyle ortaya çikan yanma gazların (örneğin karbon monoksit) solunması ile
sonu ölümle biten zehirlenmelere maruz kalmak. Buna en güzel örnek şofben
kaynaklı zehirlenmelerdir.
·
LPG tüplerinizi koyduğunuz mekan
çok önemlidir. Tüpler doğrudan güneş ışığına maruz kalmamalidir. Tüpler
radyatör ve soba gibi isi üreten cihazların yanına konulmamalıdır. LPG kullanan
cihazların yanına kolayca tutuşabilecek maddeler koymayınız. Tüpler dik olarak
tutulmalı ver hiç bir sekilde kullanım sirasında yana yatırılmamalıdır. Tüpler
ocak veya şofben gibi cihazlardan daha alçak bir seviyede tutulmalıdır.
·
Tüpler kapalı ortamda saklanacak
ise tabanda havalandırmayı sağlayacak delikler açılmalıdır. Bodrum gibi hava
akiminin sağlanamadığı yerlere tüp konulmamalıdır.
·
Odalarda veya kapalı alanlarda
LPG kullanılıyorsa (LPG sobası, ocak gibi) ortamda sürekli temiz hava akimi
saglanmalidir.
·
LG tüpü ile cihaz arasında
kullanılan hortum bağlantıları kelepçe ile yapilmalidir. Hortum eksiz ve
yamasız olmalı ve 125 cm uzunluğunu geçmemelidir. Bağlantı hortumu düzenli
aralıklarla kontrol edilmelidir. Yıpranmış, çatlamış, yumuşamış veya sertleşmiş
hortumlar derhal yenisi ile değiştirilmelidir. Bağlantı hortumunun üzerinde
imal edildiği tarih yazılıdır. Bu tarih kontrol edilmeli ve hortum 3 yılını
doldurmuş ise yenisi ile değiştirilmelidir.
·
Tüp basıncını kullanım basıncına
düşüren regülatörler (dedantör) kullanım emniyeti açısından önemli cihazlardır.
Bağlantı hortumunda veya LPG kullanan cihazda oluşabilecek yüksek debili
kaçakların önüne geçebilmek için gerektiğinde gaz akısını durduran tipte
dedantörler kullanılmalıdır.
Ham Petrolün Rafinerilerde islenmesi
sirasında fuel-oil, motorin, gazyağı ve benzin elde edildiği gibi LPG'yi
meydana getiren Bütan ve Propan gazlarda elde edilir.
Ülkemizde bu gazların küçük hacimlerdeki
(5lt-105lt) basınçlı kaplarda depolanarak satışa sunulmasını sağlayan sisteme
tüplügaz denir.
Tüplügaz özellikle mutfak kullanımı için
çok uygun bir enerji kaynağı olup, tüketicilerin pişirme ve şofben ile su
ısıtma gibi ihtiyaçlarını temiz ve zahmetsizce karşılayabilmektedir.
Ayrıca muhtelif tip soba ve cihazlar ile
tüplü gazın ısıtmaya yönelik oldukça gelismis bir uygulama alanda
bulunmaktadır.
TÜPLÜ GAZIN EMNİYETLİ KULLANIMI
Fiziki ve kimyevi özelliklerinden ötürü
kullanımında çok dikkatli olunması gereken LPG'nin tüplü kullanımı, depolanması
ve nakliyesi esnasında dikkat edilmesi gereken hususlar aşağıdadır.
a) Dolu LPG tüplerini abonesi oldukları
dağıtım şirketinin yetkili baş bayisi, yetkili bayisi veya yetkili tali
bayisinden almalıdırlar.
b) Tüpün üzerinde, Türk Standardına uygun
imal edildiğini gösteren TS 55 işaretini, TSE işaretini ve TS 5306 standardına
göre periyodik kontrolünün yapılmış olması gereken tüplerde bu kontrolün
yapıldığına dair işareti ile dağıtım şirketinin adi özellikle aranmalıdır.
c) Tüplerin üzerindeki LPG valfının TS
1862 standardına uygun oldugunu gösteren işaret aranmalıdır.
d) Pasli, şişkin, ezik, kesik, boyasız,
çatlak, yangın hasarlı.. vb. tüpler kullanılmamalıdır.
e) Tüple cihaz arasindaki hortum
bağlantısı eksiz ve gereği kadar uzunlukta olmalı, ancak uzunluğu 1,5 metreyi
geçmemelidir.
f) Hortumun dedantöre ve yakıcı cihaza
bağlantıları kelepçe ile yapılmalı, eskiyen, çatlayan yumuşayan, sertleşen veya
imal tarihinden itibaren 3 yıl sonra kullanılan hortumlar yenisi ile
değiştirilmelidir.
g) Yakıcı cihazın yakınında kolay
tutuşabilen maddeler (kağıt, naylon, plastik, tül örtü, perde ve sıvı yakıtlar
vb.) bulundurulmamalıdır.
h) Tüp yakıcı cihaz seviyesinden aşağıya
konmalı ve dik konumda kullanılmalıdır.
i) Tüp doğrudan doğruya güneş ısınlarına
maruz kalmamalı, kalorifer radyatöründen en az 2 m. ve soba gibi ısıtıcıların
en az 4 m. uzağına konmalıdır.
i) Yakıcı cihaz, az havalanan küçük
hacimli bir yerde bulunuyorsa burası sık sık havalandırılmalıdır. Ayrıca tüp
hiçbir zaman çevre kotunun altında bulunan zeminden havalandırılmayan
mahallerde bulundurulmamalıdır.
j) Tüp değiştirirken tüpün bulunduğu
hacimde gaz birikmesi mevcutsa (gaz havadan agir oldugu için zeminden itibaren
birikmeye baslar) bir havlu veya bir süpürge ile birikmiş gaz açik havaya sevk
edilmelidir.
k) Yakıcı cihaza yeni tüp bağlarken
yakınında yanmakta olan mum veya alev halinde yanan baska bir cisim varsa, tüp
bağlama işlemi bu cisim söndürüldükten sonra yapilmalidir.
l) Cihaza yeni tüp bağlantısı yapıldıktan
sonra bağlantı yerlerinde gaz kaçağı olup olmadığı sabun köpüğü ile kontrol
edilmelidir. Kibrit, çakmak gibi açik ateş kaynakları kesinlikle
kullanılmamalıdır. Kaçak varsa vanayı kapatıp dedantörü çıkarıp bayiye haber
verilmelidir.
m) Gaz kaçağı halinde kibrit yakılmamalı,
elektrik anahtarı çevrilmemeli, buzdolabı kapağı açılmamalıdır. Kıvılcıma neden
olabilecek hareketlerden sakınılmalıdır.
n) Aşırı hava akimi ve yemek tasmaları
cihaz alevini söndürerek gaz birikmesine sebep olur. Çok büyük tehlike arz eden
bu durumla karsılaşmamaya dikkat edilmelidir. Böyle bir durumla
karşılaşıldığında önce vana kapatılmalı, daha sonra pencere, kapı ve benzeri
havalandırma yerleri açılarak odanın havalandırılması ve biriken gazların
dışarıya çıkması saglanmalidir. Bunlar yapılmadan kesinlikle cihaz
kullanılmamalıdır.
o) Kullanılan veya yedek LPG tüplerinin
dolap içerisinde bulunması durumunda, dolap kapağının altında havalandırma
delikleri açılmalıdır. Yedek tüp kullanılan tüpün yanına konulmamalıdır. Her
aile en fazla bir adet tüp yedekleyebilir.
p) Piknik tüpü üzerinde çapı 20 cm den
büyük tencere vb. kaplar konulmamalıdır.
r) LPG tüpleri ve bunlarla birlikte
kullanılan cihazlar, uyumak için kullanılan mahallerden yatmadan önce
çıkarılmalıdır. Borusuz sobalar, kamping lamba ve sobalar yanar halde bırakılıp
uyunmamalıdır.
SHRINK KAPAK ÖZELLİKLERİ:
İlk kez sizin tarafınızdan açılan shrınk kapak bir mühürdür ve tam
doluluk garantisi verir.
Elektronik gaz kaçağı kontrolünden geçen
tüplerimiz en son işlem olarak şirink kapak ile mühürlenir ve evlerinize
ulaştırılır.
POLO ÖZELLİKLERİ:
Pololar üzerinde bulunan uyarı bilgileri ile abonelere yardımcı
olmaktadır.
Polo üzerindeki 4.6 veya benzeri
rakamlar tüpün boş ağırlığını gösteren dara ağırlığıdır ve 14.6kg olarak
anlaşılmalıdır.
DETANTÖR ÖZELLIKLERI:
·
Ocak,
şofben, soba ve ticari amaçlar için tasarlanmış 4 farkli detantör vardir.
·
size
tüpün içindeki gazi tamamıyla kullanabilme imkanı sağlar.
·
Katalitik
sobalar için özel dizayn edilmiş detantör sayesinde sobalarınızda koku problemi
kalmaz.
·
Hortumda
oluşabilecek ani çıkmalar, yırtılmalarda Gaz-Stop sistemi ile gazi otomatik
keserek ekstra emniyet sağlar.
·
Detantör
açikken tüpe takamazsınız takıldıktan sonra kullanım esnasında çıkaramazsınız
bu oto kontrol sistemi sayesinde
·
Detantörünüz
size ekstra emniyet sağlar.
·
Detantör
sayesinde tüpler kullanıldığı yerde biter cihazlar (ocak, şofben, ...vs.) arası
taşımak zorunda kalmazsanız.
·
Detantörlerin
2 yıl kullanım garantisi vardir.
FIRIN BOYA:
Tüplerinin paslanmaya karşı özel olarak
metalize edilen sacı, fırın boyalıdır. Her dolumda detarjan ve sıcak suyla yıkanır,
size tertemiz teslim edilir.
Üretim ISO 9000 kalite güvence sistemi
ve CE Avrupa kalite belgesinin alt yapısına uygun olarak yapılmaktadır.
Türk Standartları Enstitüsü (TSE) Kalite
ve İmalat Yeterlilik Belgesi, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Muayene Tamir Deney
Yeterlilik Belgesi’ne uyulmaktadır.
Üretim tesisleri, Ulusal Çevre - Sağlık
- Güvenlik Yasa ve prosedürlerine uygun olarak, ÇED (Çevre Etkileri önemsizdir
Raporu), emisyon izni, deşarj izni gibi Çalışma Bakanlığı’nın izinlerine
sahiptir.
SAC :
Tüplerin üretiminde kullanılan sac,
sağlamdır ve yüksek basınca dayanıklıdır.
2kg, 12kg, 24kg, 45kg’lık tüplerin
üretildiği tesislerimizde, yılda 1.000.000 adet üretim yapılmaktadır.
Üretim tesisimizde LPG ekipmanları
konusunda dünyaca üne sahip saygın firmaların makina ve teçhizatı kullanılarak
oluşturulmuştur.
Kullanılan tüm makina ve teçhizat, otomatik
kontrollü bilgisayar desteklidir
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder